استفاده از پای مرغ برای درمان دردهای مفصلی، بهویژه زانو درد، یک باور قدیمی است که در بسیاری از فرهنگها رواج دارد. بسیاری از افراد بر این باورند که کلاژن موجود در پای مرغ میتواند به ترمیم غضروفها کمک کرده و درد مفاصل را کاهش دهد. اما آیا این ادعاها بر پایه علمی است و واقعاً مصرف پای مرغ برای زانو درد مفید است؟ در این مقاله از مجله طبی به بررسی خواص پای مرغ برای زانو درد و نقش کلاژن در سلامت مفاصل خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
کلاژن چیست و چه نقشی در سلامت مفاصل دارد؟
کلاژن فراوانترین پروتئین در بدن انسان است و نقش مهمی در ساختار پوست، استخوانها، تاندونها و غضروفها ایفا میکند. غضروفها، بافتهای نرم و لغزندهای هستند که انتهای استخوانها را میپوشانند و به آنها اجازه میدهند بهراحتی روی هم بلغزند. با افزایش سن یا در اثر آسیب، غضروفها ممکن است تخریب شده و موجب ایجاد درد و التهاب در مفاصل شوند. کلاژن موجود در غضروفها به آنها استحکام و انعطافپذیری میدهد. برخی مطالعات نشان دادهاند که مصرف مکملهای کلاژن ممکن است به بهبود علائم آرتروز و افزایش تولید کلاژن در بدن کمک کند.
برای تاثیر گذاری بهتر و بیشتر روشهای درمانی خانگی بهتر است که چند روش را در کنار هم استفاده کنید. به عنوان مثال از مواد غذایی مفید مانند پای مرغ در کنار ماساژ زانو با روغن سیاه دانه و بستن زانوبند طبی با هم استفاده کنید.
خاصیت پای مرغ برای زانو درد
خاصیت پای مرغ برای زانو درد تا حد زیادی به محتوای بالای کلاژن آن بستگی دارد. کلاژن موجود در پای مرغ ممکن است درد مفاصل و در نتیجه زانو درد را تسکین دهد. تحقیقات نشان میدهد که کلاژن میتواند بازسازی بافت را برای کاهش علائم آرتروز تحریک کند. این نوع آرتریت موجب ساییدگی یا تجزیه غضروف شما میشود و به استخوانها اجازه میدهد روی یکدیگر ساییده شوند و موجب درد، تورم و مشکل در حرکت میشود.
یک مطالعه 3 ماهه روی 191 فرد مبتلا به استئوآرتریت زانو به این نتیجه رسید که دوز روزانه کلاژن مشتق شده از غضروف مرغ به طور قابل توجهی علائم درد، سفتی و اختلال عملکرد فیزیکی را کاهش میدهد. همچنین یک مطالعه 3 ماهه بر روی 139 ورزشکار مبتلا به زانو درد نتایج مشابهی را نشان داد. کسانی که روزانه 5 گرم کلاژن مصرف میکردند، بهبود قابل توجهی در شدت درد در طول فعالیت و کاهش نیاز به سایر درمانها را تجربه کردند.
از طرفی مصرف کلاژن ممکن است تشکیل و تراکم استخوان را در زنان یائسه بهبود بخشد. یک مطالعه 1 ساله بر روی 102 زن نشان داد که مصرف 5 گرم پپتیدهای کلاژن (نوعی کلاژن تخریب شده) در روز موجب افزایش تراکم و سنتز مواد معدنی استخوان و در عین حال کاهش تخریب استخوان در مقایسه با سایر افراد میشود. باید اشاره کنیم که داروها و روشهای سنتی مانند سوپ پای مرغ یا روغن سیاه دانه تاثیرات خوبی دارند. اما این اثرات در بلند مدت خود را نشان میدهند. به همین علت در زمان استفاده از روغن سیاه دانه برای زانو درد یا سوپ پای مرغ نباید با یک یا دو مرتبه استفاده انتظار معجزه داشته باشید.
فواید پای مرغ برای زانو درد
پای مرغ سرشار از کلاژن است. کلاژن پروتئینی است که به ساختار پوست، استخوانها و غضروف کمک میکند. بسیاری افراد معتقدند که مصرف کلاژن میتواند به ترمیم غضروفهای آسیبدیده در مفصل زانو کمک کند و درد را کاهش دهد که این مورد از فواید پای مرغ برای زانو درد محسوب میشود. در نظر داشته باشید که هنگام پختن پای مرغ، کلاژن به ژلاتین تبدیل میشود و ژلاتین هم دارای خواص مشابه کلاژن است و میتواند به روانسازی مفاصل کمک کند.
پای مرغ حاوی مواد معدنی همانند کلسیم و فسفر است که برای سلامت استخوانها ضروری هستند. بد نیست بدانید که کلاژن و ژلاتین پتانسیل بهبود سلامت مفاصل را دارند. پس در جواب سوال کمبود چه ویتامینی باعث زانو درد میشود میتوان گفت که کمبود کلسیم، فسفر و کلاژن یا ژلاتین ممکن است به زانو درد منجر شود.
طرز تهیه پای مرغ برای زانو درد
پای مرغ به دلیل دارا بودن کلاژن فراوان، برای تقویت مفصلها و غضروفها بسیار مفید است و میتواند به تسکین درد زانو کمک کند. در ادامه چند روش ساده برای تهیه پای مرغ آورده شده است:
روش اول: سوپ پای مرغ ساده
مواد لازم:
- پای مرغ: به مقدار دلخواه
- پیاز: 1 عدد
- هویج: 1 عدد
- سیر: چند حبه
- نمک و فلفل: به مقدار دلخواه
- آب: به مقدار کافی
طرز تهیه:
پای مرغها را بهخوبی بشویید و چنگال بزنید تا بهتر پخته شوند. پیاز، هویج و سیر را پوست کنده و خرد کنید. تمام مواد را در قابلمه ریخته و آب به اندازهای اضافه کنید که روی مواد را بگیرد. قابلمه را روی حرارت ملایم قرار داده و اجازه دهید به مدت حداقل 4 الی 5 ساعت یا تا زمانی که گوشت پای مرغ کاملاً پخته شود، بجوشد. در صورت تمایل میتوانید سبزیهای دیگری همانند کرفس یا جعفری هم به سوپ اضافه کنید. پس از پخت، سوپ را از صافی رد کرده و نمک و فلفل را به آن اضافه کنید.
روش دوم: ژله پای مرغ
مواد لازم:
- پای مرغ: به مقدار دلخواه
- آب: به مقدار کافی
- ژلاتین: به مقدار لازم (طبق دستورالعمل روی بستهبندی)
طرز تهیه:
پای مرغ را به مدت چند ساعت خیس کنید. سپس آن را با آب در قابلمه ریخته و اجازه دهید به مدت چند ساعت پخته شده تا آب آن غلیظ شود. آب مرغ را از صافی رد کرده و اجازه دهید خنک شود. ژلاتین را طبق دستورالعمل روی بستهبندی آماده کرده و به آب مرغ اضافه کنید. مخلوط را در ظرف موردنظر ریخته و اجازه دهید در یخچال سفت شود.
برای افزایش طعم سوپ میتوانید از ادویههای دلخواه همانند زردچوبه، زنجبیل یا دارچین استفاده کنید و برای کاهش بوی نامطبوع پای مرغ، میتوانید از چند برش لیمو ترش استفاده نمایید. ناگفته نماند که مصرف منظم سوپ یا ژله پای مرغ به همراه یک رژیم غذایی سالم و ورزش منظم میتواند به بهبود وضعیت مفصلها کمک کند.
آیا پای مرغ برای زانو درد خوبه؟
اگرچه پای مرغ به دلیل وجود کلاژن و برخی مواد مغذی دیگر، بهعنوان یک ماده غذایی مفید برای سلامت مفاصل از جمله زانو شناخته میشود، اما این مسئله به عوامل مختلفی بستگی دارد و نمیتوان گفت که به طور کامل زانو درد را درمان میکند. پای مرغ به دلیل وجود کلاژن و کلسیم بسیار مورد توجه قرار گرفته و میتواند برخی از انواع زانو درد را درمان کند.
تاثیر پای مرغ بر زانو درد
پای مرغ سرشار از کلاژن (پروتئینی مهم برای ساخت بافتهای همبند همانند غضروف) است. غضروف بهعنوان بالشتک مفصل عمل کرده و از سایش استخوانها جلوگیری میکند. پای مرغ حاوی مواد مغذی دیگری همانند کلسیم و گلوکزامین است که برای سلامت مفاصل مفید هستند. به دلیل وجود کلاژن در پای مرغ، این ماده غذایی بهعنوان یک تقویتکننده طبیعی برای مفاصل و غضروفها شناخته میشود. برای درمان زانو درد با طب سنتی و گیاهی پای مرغ، روغن سیاه دانه و ماساژ زانو پیشنهاد میشود.
نحوه استفاده و اثرات استفاده از پای مرغ برای زانو درد
رایجترین روش استفاده از پای مرغ، تهیه سوپ یا آبگوشت است. با پخت طولانی مدت پای مرغ، کلاژن و سایر مواد مغذی آن بهخوبی استخراج میشود. کلاژن و سایر مواد مغذی موجود در پای مرغ میتوانند به کاهش التهاب و درد مفاصل کمک کنند و با مصرف منظم آن، غضروفهای آسیب دیده ترمیم شده و از تخریب بیشتر آنها جلوگیری میشود. از طرفی بهبود سلامت مفاصل باعث افزایش دامنه حرکتی و کاهش خشکی مفاصل میشود و در آخر کلاژن موجود در پای مرغ علاوه بر مفاصل، برای سلامت پوست و مو مفید است.
درمان ساییدگی زانو با پای مرغ
پای مرغ حاوی کلاژن، گلیکوزامینوگلیکانها و مواد معدنی همانند کلسیم و فسفر است. این مواد برای سلامت مفاصل و غضروفها مهم هستند. کلاژن پروتئینی است که به ساختار پوست، استخوانها و غضروفها کمک کرده و گلیکوزامینوگلیکانها هم در حفظ رطوبت و خاصیت ارتجاعی غضروف مؤثر هستند. ساییدگی زانو یک بیماری پیچیده است که عوامل مختلفی همانند افزایش سن، اضافه وزن، آسیبهای قبلی و ژنتیک در آن نقش دارند و مصرف پای مرغ یکی از عواملی است که میتواند ساییدگی زانو را درمان کند. بهطورکلی درمان ساییدگی زانو نیازمند رویکردی جامع است که شامل تغییر سبک زندگی، ورزشهای مناسب، دارو درمانی و در موارد شدید جراحی میشود.
آیا کلاژن موجود در پای مرغ میتواند زانو درد را بهبود بخشد؟
کلاژن موجود در پای مرغ ممکن است به سلامت مفاصل کمک کند، اما پایه علمی برای بهبود همه انواع زانو درد توسط مصرف پای مرغ وجود ندارد و دلایل زیر میتوانند بهخوبی این موضوع را توضیح دهند:
هضم کلاژن: هنگامی که شما پای مرغ را مصرف میکنید، پروتئینهای آن در دستگاه گوارش شکسته شده و به اسیدهای آمینه تبدیل میشوند. این اسیدهای آمینه سپس برای ساخت پروتئینهای جدید در بدن استفاده میشوند؛ بنابراین، نمیتوان گفت که کلاژن موجود در پای مرغ به طور مستقیم به غضروفها میرسد و آنها را ترمیم میکند.
میزان جذب کلاژن: میزان جذب کلاژن از طریق مصرف غذا بسیار کم است و عوامل مختلفی همانند سن، جنسیت و وضعیت سلامت فرد بر آن تأثیر میگذارند.
عوامل مؤثر بر زانو درد: زانو درد میتواند به دلایل مختلفی همانند آرتروز، آسیبهای ورزشی، عفونت و بیماریهای التهابی روماتیسمی ایجاد شود و مصرف پای مرغ تنها یکی از عوامل بسیاری است که بر زانو درد تأثیر میگذارد.
آیا مصرف پای مرغ عوارضی دارد؟
مصرف پای مرغ به طور معمول عوارض جانبی جدی ندارد. بااینحال، افرادی که به بیماریهای خاص همانند نقرس یا بیماریهای کلیوی مبتلا هستند، باید قبل از مصرف پای مرغ با پزشک خود مشورت کنند. همچنین، مصرف بیش از حد پای مرغ ممکن است موجب افزایش سطح اسیداوریک در خون و تشدید علائم نقرس شود. توجه داشته باشید که اگر پای مرغ بهدرستی شسته و پخته نشود، ممکن است حاوی باکتریهایی باشد که موجب مسمومیت غذایی شوند.
همچنین در برخی موارد، پای مرغ ممکن است به فلزات سنگینی همانند سرب آلوده باشد که برای سلامتی مضر است. از طرفی پای مرغ حاوی مقدار قابل توجهی چربی اشباع است که مصرف زیاد آن میتواند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی را افزایش دهد.