اگر آرتریت یا آسیبی را تجربه میکنید که باعث ساییدگی و پارگی زانو شده، ممکن است برای بازگرداندن عملکرد مفصل، جراحی تعویض مفصل داشته باشید. پس از جراحی، احساس مقدار مشخصی از درد طبیعی است. حدود 30 درصد از بیماران پس از جراحی زانو درد متوسطی را تجربه میکنند و میدانند که این وضعیت کاملا طبیعی است. با این حال، اگر درد چند هفته پس از جراحی ادامه یابد، ممکن است باعث نگرانی شود. به همین خاطر مهم است برای درمان درد زانو بعد از عمل به دنبال بهترین روشها باشید. متخصصان مجله طبی در این فرصت راه حلهای کاربردی را به شما پیشنهاد میکنند.
علت درد بعد از عمل تعویض مفصل زانو
جراحی تعویض مفصل زانو یکی از رایجترین جراحیهای ارتوپدی است که امروزه انجام میشود. این کار اغلب برای ترمیم آسیب مفاصل ناشی از استئوآرتریت یا آرتریت روماتوئید که باعث درد شدید زانو میشود و انجام فعالیتهای روزانه را سخت میکند، مورد استفاده قرار میگیرد.
در طی تعویض زانو، جراح، استخوان و غضروف آسیب دیده را از استخوان ران، ساق پا و کاسه زانو جدا میکند و آن را با یک مفصل مصنوعی جایگزین خواهد کرد. برای اکثر افراد، تعویض زانو به طور قابل توجهی تحرک را بهبود میبخشد و درد زانو را تسکین میدهد. اما در برخی از بیماران، درد پس از جراحی تا مدتها ادامه دارد. اینجا است که باید برای درمان درد بعد از عمل تعویض مفصل زانو به دنبال راه حل مناسب باشید. یکی از این راهحل های مناسب استفاده از زانو بند طبی است که باید با تجویز پزشک خرید و استفاده شود.
درمان درد زانو بعد از عمل: روش اول
اولین گام شما برای مقابله با درد مداوم زانو در این شرایط این است که برای ملاقات با جراحی که تعویض زانو شما را انجام داده است، وقت بگذارید. او میتواند زانوی شما را ارزیابی کند و عوارض احتمالی جراحی مانند عفونت یا مشکل در مفصل مصنوعی را بررسی نماید. احتمالا جراح یک روش کم تهاجمی را به شما پیشنهاد میکند که در آن اعصابی که اطلاعات درد را از زانو دور میکنند با استفاده از یک سوزن مخصوص از بین میروند. مطالعات انجام شده روی این رویکرد نتایج امیدوارکنندهای را برای کاهش درد در افراد مبتلا به زانو درد مزمن که کاندیدای مناسبی برای جراحی نیستند، نشان میدهد.
روش دوم برای درمان درد زانو بعد از جراحی
یکی دیگر از روشهای کم تهاجمی برای درمان درد زانو بعد از عمل، استفاده از گانگلیون ریشه پشتی یا DRG است. گانگلیون ریشه پشتی مجموعهای از اعصاب نزدیک کانال نخاعی است که میتواند برای تسکین درد در شرایط خاص تحریک شود. محرک DRG وسیلهای است که در زیر پوست کاشته و به چندین لید متصل میشود. این سرنخها جریان الکتریسیته را به ناحیهای که نیاز به تحریک دارد، هدایت میکنند. سیگنالهای الکتریکی در انتقال سیگنالهای درد به مغز اختلال ایجاد میکنند و این منجر به کاهش درد مزمن میشود.
روش سوم؛ استفاده از زانو بند زاپیامکس
خرید زانوبند زاپیامکس میتواند در کاهش درد ناشی از جراحی کمک کننده باشد. این زانوبند به تکنولوژیهای اولتراسوند، اینفرارد و کلاک مجهز شده است که از جمله بهترین فناوریهای فیزیوتراپی به شمار میروند. از اثرات استفاده منظم از زانوبند ZAPIAMAX میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- بهبود یا افزایش گردش خون
- تقویت عضلات زانو
- تجحریک عضلات به ترمیم خود
- بهبود اسکارها و بافتهای آسیبدیده
- اکسیژن رسانی و تغذیه بافیتها با مواد مغذی
- رفع اسپاسم عضلانی و نرم شدن مفاصل خشک شده
و چندین اثرات درمانی دیگر که باعث بهبود درد زانوی بیمار بعد از عمل خواهد شد. این در حالی است که دیگر انواع زانو بند طبی این ویژگیها را ندارند.
روش چهارم؛ مسکن قوی برای درد بعد از جراحی
احتمالا داروهایی مانند گاباپنتین (Gabapentin)، ایبوپروفن، ناپروکسن یا سلکوکسیب را از زمان حضور در بیمارستان شروع کرده باشید. اما خوب است بدانید که داروهای ضددرد اپیوئیدی هم یکی از استراتژیهایی هستند که بسیاری از افراد برای داشتن درد کمتر و بهبودی سریعتر از آن استفاده میکنند. هدف داروی ضددرد اپیوئیدی کاهش دردی است که در دوران نقاهت شدیدتر است.
همچنین مهم است در زمان استفاده از داروها به فکر تغییر وضعیت در رختخواب خودتان هم باشید. در اصل نباید برای کاهش درد تنها به مصرف دارو اکتفا کنید. جلوگیری از خم شدن زانو بعد از عمل و تغییر موقعیت بدن خود در رختخواب هم مسئله مهمی است که باید آن را مد نظر داشته باشید. زمان برخاستن از تخت مطمئن شوید ابتدا باسن، پس از آن کمر و سر شما در یک راستا قرار دارند. این کار در کنار مصرف داروهای قوی و قرص زانو درد میتواند راهی عالی برای جلوگیری از کشیدگی عضلات، مفاصل یا درد بیشتر باشد.
روش پنجم؛ استفاده از درمانهای گیاهی و سنتی زانو درد
بعد از عمل جراحی بیماران میتوانند از روشهای درمان زانو درد با طب سنتی نیز استفاده کنند. روشهایی مانند روغن درمانی، آروماتراپی، استفاده از مرهمهای سنتی و حتی دمنوشهای ضد التهابی برای بعد از جراحی مفید خواهد بود. البته در مواردی که بیماران به بیماریهای خاصی مبتلا هستند، بهتر است قبل از استفاده از روشهای سنتی با پزشک خود مشورت کنند. زیرا گاهی ممکن است یک روش سنتی برای برخی افراد مناسب نباشد. اما رد حالت کلی روشهایی مانند روغن درمانی و ماساژ برای اغلب افراد مناسب هستند.
نحوه درست مصرف دارو برای تسکین درد بعد از عمل تعویض مفصل زانو
ضمنا مهم است نحوه مصرف داروی مسکن را هم به این ترتیب مد نظر داشته باشید:
- دارو را طبق دستور پزشک خود مصرف کنید.
- همراه داروی تجویز شده برای درمان درد زانو بعد از عمل آب فراوان بنوشید.
- حتما زمان مصرف دارو را یادداشت کنید.
- هنگام مصرف دارو، الکل مصرف نکنید.
- فقط برای چند روز یا هفته اول که درد شدیدتر است از آن استفاده کنید.
- داروی خود را در مکانی امن قرار دهید تا دیگران از مصرف احتمالی آن دور باشند.
بعد از عمل زانو چه بخوریم؟
تغذیه خوب برای بهبودی شما ضروری است. خوردن وعدهها و میانوعدههای متعادل به شما کمک میکند تا به سرعت بهبود پیدا کنید و احساس بهتری داشته باشید. اگر به اندازه کافی از غذاهای مناسب استفاده نکنید، کمتر قادر به مراقبت از خودتان خواهید بود. مطمئن شوید که برای غذا خوردن وقت میگذارید (حتی اگر احساس گرسنگی نمیکنید). پیشنهاد میکنیم:
- غذاها را اندازههای کوچک بخورید.
- حتما نیمی از غلات خود را به طور کامل مصرف کنید.
- نیمی از بشقاب خود را سبزیها و میوهها پر کنید.
- حتما شیر بدون چربی یا کمچرب بنوشید.
- حتما هر روز شش تا هشت لیوان مایعات (به خصوص آب) بنوشید.
- برای کمک به جذب آهنی که از گیاهانی مانند اسفناج میآید، غذاهای سرشار از ویتامین C مصرف کنید. در نظر داشته باشید که منابع خوب ویتامین C عبارتاند از پرتقال، کلم بروکلی، گوجه فرنگی، کیوی، توت فرنگی، فلفل، سیب زمینی و کلم.
جلوگیری از خم شدن زانو بعد از عمل و خوردن غذاهای غنی از مواد مغذی برای بهبودی شما مهم هستند. زیرا مراقبت کافی و استفاده از موادی مانند پروتئین به ترمیم و ساختن بافت سالم کمک میکند. در حالی که آهن در هر یک از سلولهای بدن شما قرار میگیرد و برای کمک به تولید انرژی بدن برای درمان درد زانو بعد از عمل مهم است. ضمنا ویتامین C به بدن شما کمک میکند تا بافتهای آسیب دیده را ترمیم کند و کلسیم به ساخت و حفظ استخوانها، حرکت عضلات، لخته نشدن خون و اعصاب شما کمک خواهد کرد.
مدت زمان بهبودی کامل بعد از عمل تعویض مفصل زانو چقدر است؟
مدت زمان بهبودی بعد از عمل زانو بسته به وضعیت خاص شما متفاوت خواهد بود اما به طور طبیعی باید بعد 6 ماه تا 1 سال به زندگی عادی خود برگردید. توجه داشته باشید که انجام مراقبتهای لازم و کاهش دردها در زمان بروز آنها باعث میشود روند بهبودی شما تسریع شود. به همین دلیل است که تأکید داریم به هیچ عنوان درد ناشی از عمل جراحی زانو را نادیده نگرفته و آن را صرفا حاصل ایجاد برشها روی زانو ندانید.
منظور ما از درد شدید، دردی است که شما را از انجام فعالیتهای منظم باز میدارد. این درد به قدری شدید است که نمیتوانید هیچ یک از فعالیتهای منظم خود از جمله صحبت کردن یا خوابیدن را انجام دهید. درمان درد زانو بعد از عمل در این شرایط هم بر کوتاه شدن مدت زمان بهبودی شما تأثیر خواهد گذاشت. پیشنهاد میکنیم به تجربه درد متوسط هم حساس باشید. این نوع درد ممکن است در فعالیتهای منظم شما اختلال ایجاد کرده و میزان تمرکز شما را کم کند.
در این وضعیت هم شما نمیتوانید درد را نادیده بگیرید، اما همچنان میتوانید با برخی از فعالیتها را به آرامی پیش ببرید. تسکین درد بعد از عمل در این شرایط هم مسئله مهمی است که نباید نادیده گرفته شود.
جمع بندی مبحث درمان درد زانو بعد از عمل
در مجموع، برای تسریع دوره بهبودی کامل بعد از عمل تعویض مفصل زانو حتما باید تغذیه مناسبی داشته باشید. در اصل، برای افزایش قدرت عضلانی و بهبود زخم، یک رژیم غذایی متعادل همراه با مکمل آهن مصرف کنید. در عین حال نباید فعالیت بدنی کافی را نادیده بگیرید. ورزش سبک برای بهبود تحرک مفصل جدید و کمک به قوی ماندن شما امری کلیدی است. ضمن اینکه حتما از خم کردن زانو و یا چمباتمه زدن خودداری کند. خوب است با یک فیزیوتراپ متخصص هم در ارتباط باشید تا با ارائه تمرینات خاص برای بازیابی دامنه حرکتی زانو، به شما کمک کند.
سؤالات متداول در مورد درمان درد زانو بعد از عمل
1. دلایل درد بعد از تعویض مفصل زانو چیست؟
این وضعیت نشان میدهد که احتمالا با عفونت یا تعادل نداشتن مفصل روبرو شده باشید.
2. روشهای کنترل درد زانو پس از جراحی تعویض مفصل کداماند؟
داشتن فعالیت منظم، عدم اعمال فشار روی زانو، تغذیه مناسب برای تسریع بهبودی، تغییر در وضعیت بدن هنگام خواب، جلوگیری از خم کردن زانو و استفاده از ارتوپدی بهترین روشهای توصیه شده هستند.
3. مسکن قوی برای درد بعد از جراحی زانو چیست؟
داروهایی نظیر مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و سلکوکسیب و گاباپنتین 250 میلیگرم معمولا پس از جراحی و در بیمارستان به فرد بیمار ارائه میشوند. اگر این داروها تسکین دهنده درد شما نبودند برای مصرف دیگر موارد با پزشک مشورت کنید.