درد ناگهانی و تیز در گردن، تجربهای ناخوشایند است که میتواند فعالیتهای روزمره ما را مختل کند. این حالت که در زبان عموم به آن “رگ به رگ شدن گردن” میگوییم، میتواند ناشی از یک حرکت ساده مانند بد خوابیدن یا یک حادثه جدیتر باشد.
در سایت فروشگاه مجله طبی، ما به عنوان تیم پزشکی شما، قدم به قدم شما را همراهی میکنیم تا به طور دقیق با این عارضه آشنا شوید. با زبانی ساده اما دقیق، به شما توضیح میدههیم که در بدن شما چه اتفاقی میافتد، علت این درد چیست و چگونه میتوانید به سریعترین و مؤثرترین شکل آن را درمان کنید. از درمانهای فوری خانگی گرفته تا حرکات اصلاحی تصویری و بررسی شرایط خاصی مانند آسیب شلاقی، همه چیز را پوشش خواهیم داد. هدف ما این است که شما با آگاهی کامل، کنترل سلامتی گردن خود را به دست بگیرید.
رگ به رگ شدن گردن دقیقاً چیست؟ تفاوت کشیدگی عضله و آسیب رباط
تصور کنید عضلات و رباطهای گردن شما مانند کشهای لاستیکی هستند که از مهرههای حساس ستون فقرات گردنی محافظت میکنند. زمانی که این کشها بیش از حد توانشان و به طور ناگهانی کشیده شوند، آسیب میبینند. این آسیب به دو شکل اصلی رخ میدهد:
- کشیدگی عضله: این حالت زمانی اتفاق میافتد که تارهای عضلانی گردن مانند عضله بزرگ ذوزنقهای که از گردن تا شانهها امتداد دارد، بیش از حد کشیده یا پاره شوند.
- آسیب یا پیچخوردگی رباط: رباطها بافتهای محکمتری هستند که استخوانها را به یکدیگر متصل میکنند. اگر حرکت ناگهانی گردن باعث کشیدگی شدید این رباطها شود، فرد دچار پیچخوردگی میگردد که معمولاً دردناکتر و دوره بهبودی آن طولانیتر است.
در بیشتر موارد، مردم هر دو حالت را رگ به رگ شدن مینامند، اما تشخیص تفاوت آنها برای انتخاب بهترین روش درمانی رگ به رگ شدن گردن اهمیت دارد. برای مطالعه بیشتر میتواند مقاله گردن درد عصبی چیست را مطالعه کنید.
شایعترین علل رگ به رگ شدن گردن؛ از بالش شما تا تصادف
دلایل مختلفی میتوانند باعث رگ به رگ شدن گردن شوند. شناخت آنها اولین قدم برای پیشگیری است.
آسیب شلاقی؛ شایع در تصادفات
این یکی از شایعترین علل پس از تصادفات رانندگی است. وقتی بدن به طور ناگهانی متوقف میشود، سر با شدتی شبیه به حرکت شلاق به جلو و سپس به عقب پرتاب میشود. این حرکت شدید میتواند به عضلات، رباطها و حتی دیسکهای بین مهرهای آسیب جدی وارد کند.
کجی گردن؛ وضعیت خوابیدن اشتباه
آیا تا به حال با گردنی خشک و دردناک از خواب بیدار شدهاید که نتوانید آن را صاف کنید؟ این حالت که به آن بد خوابیدن هم میگویند، نوعی گرفتگی شدید و ناگهانی عضلات گردن مانند عضله جناغی، چنبری، پستانی است که اغلب به دلیل استفاده از بالش نامناسب یا وضعیت نادرست خوابیدن رخ میدهد. بیشتر بدانید: بهترین حالت خوابیدن برای دیسک گردن
فشار بر روی گردن
این یک پدیده مدرن است. خم کردن سر به جلو برای ساعتها جهت نگاه کردن به صفحه موبایل یا تبلت، فشاری معادل وزن یک کودک ۸ ساله را به ستون فقرات گردنی شما وارد میکند! این فشار مداوم باعث کشیدگی مزمن عضلات گردن میشود.
ارگونومی اشتباه
نشستن نادرست پشت میز کار، قوز کردن یا نگه داشتن تلفن بین گوش و شانه، همگی به مرور زمان عضلات گردن را خسته و آسیبپذیر میکنند و میتواند باعث رگ به رگ شدن گردن شود.
حرکت ورزشی نادرست
بلند کردن وزنه سنگین یا انجام یک حرکت ورزشی اشتباه و ناگهانی بدون گرم کردن کافی، میتواند به سادگی منجر به کشیدگی عضلات گردن شود.
استرس و تنش عصبی
استرس باعث انقباض ناخودآگاه عضلات، بهخصوص عضلات شانه و گردن (مانند عضله بالابرنده کتف) میشود و آنها را مستعد آسیب میکند.
در مواردی گرفتگیهای شدید و پی در پی ممکن است خطرات آرتروز گردن را به دنبال داشته باشد.
8 علائم اصلی رگ به رگ شدن گردن
خوشبختانه با وجود درد شدید، رگ به رگ شدگی گردن در مدت زمان کم یعنی نهایتا چند ساعت تا چند روز بهبود پیدا میکند. برای افزایش آگاهی شما در ادامه مقاله به تعدادی از علائم رگ به رگ شدن گردن اشاره خواهیم کرد. با این حال توجه داشته باشید، ممکن است تمامی علائم زیر در افراد وجود نداشته باشند. بنابراین برای ارزیابی دقیقتر و شروع روند درمان لازم است توسط پزشک معاینه شوید. علائم بسته به شدت آسیب متفاوت است، اما شایعترین آنها عبارتند از:
- درد در ناحیه پشت گردن که با حرکت دادن آن بدتر میشود.
- درد تیز و تیرکشنده که ممکن است به شانهها، بازوها یا بالای کمر منتشر شود.
- سفتی و خشکی گردن که دامنه حرکتی شما را محدود میکند (مثلاً نمیتوانید به راحتی به اطراف نگاه کنید).
- سفتی صبحگاهی گردن که پس از بیدار شدن از خواب شدیدتر است.
- سردردهایی که معمولاً از پایه جمجمه شروع میشوند.
- احساس صدای تق تق یا ساییدگی گردن هنگام حرکت دادن آن.
- گرفتگی یا اسپاسم در عضلات گردن و شانه.
- در موارد شدیدتر، ممکن است کاهش قدرت دستها، گزگز یا بیحسی نیز تجربه شود.
چه زمانی باید فوراً به پزشک مراجعه کرد؟ 6 علائم خطرناک
توجه: در موارد شدیدتر ممکن است دچار علائم گردن درد خطرناک شوید که این علائم شامل بی اختیاری ادرار، آسیب دیدگی نخاع، دشواری در راه رفتن، ضعف شدید پا و زانو شوید.
- درد بسیار شدیدی که با استراحت و مسکنهای معمولی بهبود نمییابد.
- انتشار درد، ضعف، بیحسی یا گزگز به بازوها یا پاها.
- مشکل در حفظ تعادل یا راه رفتن.
- از دست دادن کنترل ادرار یا مدفوع (بیاختیاری).
- همراه بودن درد با تب بالا، لرز یا سردرد شدید و ناگهانی.
- اگر آسیب به دنبال یک ضربه شدید (مانند تصادف یا سقوط از ارتفاع) رخ داده باشد.
درمان فوری رگ به رگ شدن گردن در ۴۸ ساعت اول
هدف اصلی در دو روز اول، کنترل التهاب و کاهش درد است. این چند اقدام ساده را انجام دهید:
- استراحت: از انجام فعالیتهایی که درد را تشدید میکنند، خودداری کنید. سعی کنید گردن خود را در وضعیت راحت و خنثی نگه دارید.
- کمپرس سرد: یک کیسه یخ یا بسته سبزیجات منجمد را در یک حوله بپیچید و به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی ناحیه دردناک قرار دهید. این کار را هر ۲ تا ۳ ساعت یکبار تکرار کنید. سرما رگهای خونی را منقبض کرده، التهاب و ورم را کاهش میدهد و مانند یک بیحسکننده موضعی عمل میکند.
برای دریافت اطالاعات بیشتر در خصوص انواع درد گردن و درمان آنها، پیشنهاد میشود مقاله درمان سریع گردن درد را حتما مطالعه کنید.
ادامه روند درمان پس از ۴۸ ساعت
بعد از گذشت دو روز، میتوانید رویکرد درمانی را تغییر دهید:
- کمپرس گرم: حالا زمان استفاده از گرماست. یک حوله گرم، کیسه آب گرم یا دوش آب گرم به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه میتواند به افزایش جریان خون در عضلات کمک کند. این کار اکسیژن و مواد مغذی بیشتری را به بافت آسیبدیده میرساند، عضلات سفت را شل میکند و روند بهبودی را سرعت میبخشد.
- حرکات کششی بسیار ملایم: به آرامی شروع به انجام حرکات کششی کنید. توجه: هرگز حرکتی را که باعث درد شدید میشود، انجام ندهید. هدف، بازگرداندن دامنه حرکتی بدون درد است.
- ماساژ آرام: ماساژ ملایم ناحیه دردناک میتواند به کاهش گرفتگی و افزایش آرامش عضلات کمک کند.
جدول مقایسهای؛ گرما درمانی بهتر است یا سرما درمانی؟
ویژگی | کمپرس سرد (سرما درمانی) | کمپرس گرم (گرما درمانی) |
چه زمانی استفاده شود؟ | ۴۸ ساعت اول پس از آسیب | بعد از ۴۸ ساعت |
هدف اصلی | کاهش التهاب، ورم و بیحس کردن درد | افزایش جریان خون و شل کردن عضلات |
چگونه کار میکند؟ | رگهای خونی را منقبض میکند | رگهای خونی را گشاد میکند |
مدت زمان استفاده | ۱۵-۲۰ دقیقه، هر ۲-۳ ساعت | ۱۵-۲۰ دقیقه، چند بار در روز |
بهترین روشهای درمان خانگی رگ به رگ شدن گردن
خوشبختانه برای تسکین درد و گرفتگی گردن، نیازی نیست همیشه به سراغ روشهای پیچیده بروید. بسیاری از موثرترین راهکارها به سادگی در خانه قابل اجرا هستند و میتوانند بهبودی شما را به شکل چشمگیری سرعت ببخشند. در ادامه، به معرفی بهترین و اثباتشدهترین روشهای خانگی میپردازیم که به شما در کاهش درد و بازگشت سریعتر به فعالیتهای روزمره کمک میکنند.
3 حرکت اصلاحی و کششی برای گرفتگی گردن
1. کشش آرام به طرفین
صاف بنشینید. به آرامی سر خود را به سمت شانه راست خم کنید تا در سمت چپ گردن احساس کشش کنید. ۱۵ ثانیه نگه دارید. به مرکز برگردید و برای سمت دیگر تکرار کنید.
2. چرخش آرام سر
صاف بنشینید. به آرامی سر خود را به سمت راست بچرخانید، تا جایی که دردی احساس نکنید. ۱۵ ثانیه نگه دارید. این کار را برای سمت چپ نیز تکرار کنید.
3. کشش عضلات گردن
صاف بنشینید و مستقیم به جلو نگاه کنید. به آرامی چانه خود را به سمت قفسه سینه نزدیک کنید، انگار میخواهید غبغب ایجاد کنید. در پشت گردن خود کشش را احساس خواهید کرد. ۵ ثانیه نگه دارید و تکرار کنید. مقاله پیشنهادی: راهکارهای فوری برای درمان سریع درد پشت سر و گردن
استفاده از پمادها
معمولاً شامل پمادهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (مانند پیروکسیکام) یا پمادهای حاوی ترکیبات گیاهی گرمکننده مانند فلفل یا زنجبیل است که به تسکین درد کمک میکنند. استفاده از پمادهای ضد درد، عوارض کمتری نسبت به استفاده از داروهای خوراکی دارد. این پمادها به صورت شیمیایی و گیاهی موجود هستند. مواد اصلی تشکیل دهنده پمادهای طبیعی شامل گیاهان ضد التهاب از جمله زردچوبه، فلفل و زنجبیل است.
گردنبند طبی
استفاده کوتاهمدت از گردنبند طبی میتواند با محدود کردن حرکت، به عضلات و رباطها فرصت استراحت و ترمیم بدهد. گردنبندهای طبی انواع مختلفی دارند. به عنوان مثال، گردنبندهای مدرنی مانند گردنبند تاندونک که از تکنولوژیهای جدیدی برای پشتیبانی و کاهش درد بهره میبرند، میتوانند در این زمینه کمککننده باشند.
برای خرید گردنبند تاندونک به فروشگاه مجله طبی مراجعه کنید. این فروشگاه این گردنبند را با قیمت مناسب و گارانتی به شما تحویل خواهد داد.
درمان پزشکی رگ به رگ شدن گردن؛ وقتی درمان خانگی کافی نیست!
در بیشتر موارد این عارضه پس از مدتی بهبود مییابند؛ بنابراین احتیاج به درمانهای پزشکی نیست. چنانچه درمان های خانگی و طب سنتی برای کاهش درد شما موثر واقع نشد، پزشک متخصص از روش های زیر برای کاهش درد و آسیب استفاده خواهد کرد.
مصرف داروهای ضدالتهاب؛ اولین گام برای درمان
رایج ترین و اولین روش درمانی، استفاده از داروهای شل کننده عضلانی و کاهش التهاب است. داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) سبب کاهش درد و التهاب گردن شده و داروهای شلکنندههای عضلانی به کاهش سفتی عضلات گردن کمک میکند.
متداولترین داروهای تجویزی شامل: ناپروکسن، ایبوپروفن و استامینوفن است. علاوه بر داروهای مصرفی، استفاده از پمادهای ضد التهاب و شل کننده نیز بسیار موثر است. اگر آرتروز گردن دارید و از این عارضه رنج میبرید، مقاله بهترین قرص برای آرتروز گردن برای شما نگارش شده است.
فیزیوتراپی؛ غیرتهاجمی و موثر
یکی از مهم ترین دلایل رگ به رگ شدن دائمی گردن، ضعف عضلات است. به همین دلیل پزشکان توصیه میکنند با انجام ورزشها و تمرینات فیزیوتراپی، عضلات گردن خود را تقویت کنید. یک فیزیوتراپیست با ارائه ورزشهای تقویتی گردن و تکنیکهای دستی به تقویت عضلات و بازگشت کامل دامنه حرکتی شما کمک میکند.
کاهش التهاب به کمک تزریق استروئید
رگ به رگ شدن گردن، شکستگی و حتی ابتلا به عفونتهای مختلف سبب افزایش التهاب میگردد. در این وضعیت گردن شما مستعد درد و گرفتگی میشود. تزریق آمپولهای ضد التهاب در اطراف ریشههای عصبی میتواند التهاب را کاهش داده و از شدت درد بکاهد.
جراحی؛ ایستگاه آخر
در بیشتر موارد این عارضه به عمل جراحی نیاز ندارد. این روش بسیار نادر است و تنها در مواردی که آسیب ساختاری جدی به ستون فقرات یا فشار شدید روی اعصاب وجود داشته باشد، انجام میشود.
خلاصهای از رگ به رگ شدن گردن
رگ به رگ شدن گردن، اگرچه دردناک است، اما در اکثر موارد با استراحت، درمانهای خانگی ساده و کمی صبر به طور کامل بهبود مییابد. نکته کلیدی، گوش دادن به بدن، پرهیز از حرکات دردناک و اقدام به موقع است. با اصلاح سبک زندگی و رعایت اصول ارگونومی، میتوانید از وقوع مجدد این مشکل پیشگیری کرده و از سلامت گردن خود برای سالهای طولانی محافظت کنید. در صورت مشاهده هرگونه علائم خطرناک، مراجعه به پزشک را به تاخیر نیندازید.
متداولترین سوالات شما
1. برای رگ به رگ شدن گردن چه پمادی خوب است؟
پمادهای حاوی داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) یا پمادهای گیاهی گرمکننده برای درمان رگ به رگ شدن گردن، میتوانند موثر باشند. برای انتخاب بهترین گزینه با داروساز یا پزشک مشورت کنید.
2. بهترین حالت خوابیدن برای جلوگیری از گردن درد چیست؟
خوابیدن به پشت یا به پهلو با استفاده از بالشی که ارتفاع مناسبی داشته باشد و سر را در راستای ستون فقرات نگه دارد، بهترین حالت است. از خوابیدن روی شکم خودداری کنید.
3. آیا استرس باعث گرفتگی گردن میشود؟
بله، استرس و تنش عصبی یکی از دلایل اصلی انقباض مزمن و گرفتگی عضلات گردن و شانه است که آنها را مستعد آسیب میکند.