آشنایی با مهمترین نشانه های دیسک کمر در زنان و مردان
احتمالا اخیرا به دلیل احساس دردکمر به دنبال این هستید که بدانید منشا این دردها ناشی از چه مشکلی است؟ مهمترین نشانه های دیسک کمر چیست؟ آیا منشا این دردها بیرون زدگی دیسک کمر است؟ متاسفانه سبک زندگی غلط باعث شده که امروزه بسیاری از افراد دچار دردکمرهای شدید ناشی از بیرون زدگی مهره‌ها و فشار آن به نخاع شوند. جالب است که بدانید در بعضی از مواقع آسیب به مهره‌ها در قسمت‌های مختلف بدن، علائم متفاوتی در پی دارد.
اطلاع از علائم مختلف این بیماری (مانند: درد شدید و احساس بی حسی) بسیار اهمیت دارد؛ زیرا در صورت عدم درمان، فشار زیاد روی مهره‌ها منجر به آسیب پذیری شدیدتر و دردهای غیر قابل تحمل می‌گردد. علائم دیسک کمر متناسب با شدت آسیب و درد به چهاردسته متفاوت تقسیم میشود. برای افزایش آگاهی شما در خصوص مهمترین علائم دیسک کمر در این سری از مقالات مجله طبی قصد داریم در خصوص این موضوع مهم صحبت کنیم. مانند همیشه مهمان مقاله ما باشید تا با علائم دیسک کمر بیشتر آشنا شوید.
متداولترین نشانه های دیسک کمر و سیاتیک
به طور کلی متناسب با محل آسیب دیدگی کمر، درد و نشانه های آن متفاوت است. متاسفانه حتی ضعیف‌ترین علائم نیز در صورت عدم درمان و استراحت کافی به مرور زمان تشدید شده و به مرور سبب ناتوانی فرد می‌گردد. در ابتدای مسیر درمان پزشک متخصص به شما پیشنهاد خواهد کرد که تا حد امکان استراحت کرده و از انجام کارهای سنگین خودداری کنید.
علاوه بر این پیشنهاد می‌گردد که تحت نظر فیزیوتراپیست و یا مربی ورزشی با تجربه، حرکات اصلاحی موثر بر کاهش کمردرد را انجام دهید. بهترین درمان‌های غیر تهاجمی برای کاهش دردهای ناشی از دیسک کمر و سیاتیک شامل: ورزش اصلاحی، فیزیوتراپی، آب درمانی و استفاده از کمربندهای طبی است. البته در موردی بیماران از داروی گیاهی برای دیسک کمر و سیاتیک نیز استفاده می‌کنند.
درد سیاتیک در بیشتر موارد ناشی از آسیب دیدگی مهره‌های قسمت پایینی کمر (سطوح L4-L5 و L5-S1 ) است. رگ سیاتیک در واقع به رگ عصبی گفته میشود که از انتهای کمر تا انتهای زانو کشیده شده است. زمانی که به دلیل کشیدگی و یا فشار زیاد این رگ عصبی تحت فشار زیاد قرار گرفته و تحریک شود، علائمی مانند: درد بسیار شدید، بی حسی، احساس مور مور شدن، دردی که به سمت باسن کشیده میشود و احساس برق گرفتگی ایجاد میشود.
متداولترین علائم یا نشانه های دیسک کمر شامل موارد زیر است:
- بی حسی پاها
- کمر درد شدید
- ضعف عضلانی
- احساس گز گز
- افزایش درد هنگام سرفه یا عطسه
- کاهش دامنه حرکتی
- درد شدید در هنگام انجام فعالیت‌هایی مانند: خم شدن یا نشستن طولانی‌مدت
علائم دیسک کمر متناسب با محل آسیب دیدگی
همانطور که بررسی کردیم متناسب با محل آسیب دیدگی، علائم دیسک کمر نیز متفاوت است. علت تفاوت در این علائم ناشی از وظیفه اعصاب درگیر در کمر است. در کمر شما اعصاب مختلف شامل: عصب L1، اعصاب L2-L3-L4، عصب L5، عصب S1 و اعصاب S2-S4 وجود دارد. در ادامه علائم آسیب دیدگی اعصاب مختلف در کمر را بررسی خواهیم کرد.
علائم دیسک کمر ناشی از آسیب عصب L1
این اعصاب در اطراف عضلات شکمی قرار دارد. به همین دلیل پس از آسیب دیدگی منجر به بی حسی شکم و عضلات اطراف آن میشود. در نتیجه می‌توان گفت که یکی از نشانه های دیسک کمر در ناحیه L1 بی حسی شکم و عضلات این ناحیه است.
علائم دیسک کمر ناشی از آسیب عصب L2-L3-L4
اعصاب L2-L3-L4 در قسمت قدامی ران و داخل ساق پا قرار دارد. به همین دلیل در هنگام آسیب دیدگی فرد دچار کاهش تعادل و بی حسی ران و ساق پا می‌گردد. سایر علائم آسیب دیدگی عصب شامل: درد کمری که به سمت ساق پا کشیده میشود، ضعف اداکشن، از دست دادن حس در زانوها، خم شدن لگن، کاهش اکستنشن زانو و کاهش رفلکس در کشکک است.
علائم دیسک کمر ناشی از آسیب به عصب L5
کاهش تعادل و حس در قسمت ساق پا، کشیده شدن درد به سمت انگشتان پا، ضعف در ابداکشن لگن، درد پشت پا، دورسی فلکشن پا، کاهش رفلکس نیمه غشایی، خم شدن ناگهانی انگشتان پا در حین راه رفتن و خم شدن زانو است.
نشانه های دیسک کمر ناشی از آسیب به عصب S1
درگیری و فشار عصب S1 سبب درد و بی حسی در ناحیه باسن، ران، پشت و روی ساق پا میشود. سایر علائم فشار روی این عصب شامل: بی حسی قسمت خلفی ساق پا، بی اختیاری ادرار و مدفوع، ضعف در اکستنشن لگن، خم شدن زانو، خم شدن کف پا، تاندون آشیل، کف لگن و اختلال عملکرد جنسی است.
علائم دیسک کمر ناشی از آسیب به اعصاب S2-S4
آسیب دیدگی در این قسمت سبب دردهای شدید در قسمت کناری کمر و باسن میشود. علاوه بر این فشار زیاد روی عصب S2-S4 عوارض دیگری مانند: بولبوکاورنوس (شوک نخاعى همراه با آسيب نخاع ساکرال)، رفلکس مقعد، بی اختیاری ادرار و مدفوع را در پی دارد.
نشانه های دیسک کمر خفیف چیست؟
در دیسک کمر خفیف خوشبختانه مهره‌های کمر شما آسیب چندان شدیدی ندیده‌اند و ماده ژله‌ای اطراف نخاع هنوز از محل اصلی خود خارج نشده است. این عارضه اغلب به دلیل ترک جزئی در قسمت خارج دیسک ایجاد شده است. علی رغم اینکه در این وضعیت بیماران به درمان‌های جدی نیاز ندارند، در صورت فشار زیاد به کمر، میزان آسیب دیدگی تشدید می‌گردد. به همین دلیل توصیه می‌کنیم در صورتی که دچار علائم زیر شدید، حتما با پزشک متخصص صحبت کنید.
مهمترین علائم یا نشانه های دیسک کمر خفیف شامل موارد زیر است:
- احساس بی حسی شدید در کمر و باسن
- ضعف زیاد در کمر و پاها (مهمترین علائم کمر درد در بارداری)
- افزایش درد در حین راه رفتن و خم شدن
- در هنگام سرفه، عطسه و یا هر اقدام ناگهانی دچار کمر درد می‌شوید
- احساس مور مور شدن در بخش انتهایی کمر
- احساس سوزن سوزن شدن ران پا
آشنایی با علائم و نشانه های دیسک کمر شدید
متاسفانه مواردی مانند: ضربه دیدن کمر، تصادف و فشار شدید روی کمر سبب بیرون زدگی زیاد دیسک کمر میشود. فشار زیاد روی کمر منجر به خارج شدن ماده ژله‌ای اطراف مهره‌های کمر و کشیده شدن این استخوان‌ها روی یکدیگر میشود. در این شرایط افراد به دلیل دردهای شدید قادر به انجام بسیاری از فعالیتهای روزمره خود نیستند.
در این شرایط بسیاری از بیماران لازم است تحت عمل جراحی قرار بگیرند. پیشنهاد میشود برای حفظ تعادل و کاهش درد کمر در حین راه رفتن از کمربندهای طبی مخصوص استفاده کنید. به دلیل تنوع بالای این محصولات، برای انتخاب کمربند مناسب حتما با پزشک متخصص مشورت کنید.
مهمترین علائم دیسک کمر شدید شامل موارد زیر است:
- احساس درد شدید در ناحیه کمر و پاها (این دردها در هنگام خواب تشدید می‌شوند).
- تشدید درد در قسمت پا و کمر در هنگام تحرک یا فعالیتهای مختلف
- احساس ضعف شدید و دائمی در عضلات کمر و پاها
- بیحسی که عضلات یک طرف بدن را بیشتر درگیر می‌کند.
- درد عضلات باسن در حین حرکت کردن
- دردی که به پاها و بازوها منتقل میشود.
- کاهش شدید تعادل در هنگام خم شدن (یکی از مهمترین علائم و نشانه های دیسک کمر)
علائم و نشانه های پاره شدن دیسک کمر
در میان مهره‌های کمر شما ساختارهای ژله‌ای به نام دیسک وجود دارد. وظیفه دیسک ستون مهره‌ها جلوگیری از اصطکاک مهره‌ها است. زمانی که به دلایلی مانند: فشار زیاد، ضربه مستقیم و ضعف عضلات پشتی به ساختار این دیسک‌ها آسیب وارد شود، دیواره آن ها پاره شده و ماده ژله‌ای خارج میشود. مهمترین علائم و نشانه های پاره شدن دیسک کمر شامل موارد زیر است:
- احساس درد شدید در کمر و پاها
- احساس گزگز شدن عضلات کمر
- بیحسی در پاها
- تیر کشیدن کمر در هنگام خم شدن
- اسپاسم و یا گرفتگی عضلات کمر در بخش آسیب‌دیده
- احساس تیر کشیدن در پشت باسن، ران و ساق پا
- فلج شدن موقت پاها (علائم دیسک کمر خطرناک)
- بی‌اختیاری ادرار یا مدفوع
توجه داشته باشید! نشانه های دیسک کمر متناسب با شدت و محل آسیب دیدگی متفاوت است. در مواردی ممکن است بیمار در حین خم شدن و یا بالا رفتن از پله، درد بسیار خفیفی را احساس کند. در صورت عدم تشخیص و درمان سریع، این آسیب به مرور زمان تشدید شده و سبب ناتوانی بیمار می‌گردد.
توجه داشته باشید که بسیاری از علائم پاره شدن دیسک کمر با نشانه های بیرون زدگی دیسک کمر مشابه هستند.
بهترین و سریع‌ترین روش درمان دیسک کمر
احتمالا پس از مطالعه علائم دیسک کمر اولین سوالی که ذهن شما را درگیر کرده این است که سریع‌ترین و بهترین روش درمان دیسک کمر چیست؟ برای پاسخ به این سوال باید اضافه کنیم که برای درمان کمردرد لازم است با پزشک متخصص مشورت کنید؛ زیرا خوددرمانی برای دیسک کمر ممکن است باعث تشدید آسیب دیدگی و درد مضاعف گردد. پزشک متخصص برای شما آزمایش‌های تشخیصی تصویر برداری مختلفی را تجویز می‌کند تا پس از بررسی وضعیت ستون فقرات، بهترین روش درمانی را انتخاب کند.
با این حال برای کمک به بهبودی سریع‌تر، در این قسمت از مقاله به تعدادی از روشهای درمان خانگی بی خطر دیسک کمر اشاره خواهیم کرد. قبل از شروع این درمان ها با پزشک متخصص مشورت کنید. موثرترین روشهای درمان خانگی دیسک کمر عبارتند از:
1. یوگا؛ تکینک‌های آرام سازی ذهن و عضلات
یکی از موثرترین و البته محبوب‌ترین روشهای کمک درمانی برای دیسک کمر، ورزش یوگا است. تمرینات یوگا از طریق ذهن آرامی و تقویت عضلات به تسریع روند درمان بیماران کمک می‌کنند. تمرینات و حرکات یوگا برای کمر درد، عضلات باسن و قسمت انتهایی کمر را بیشتر درگیر می‌کنند. مهمترین مزایای یوگا برای کمردرد شامل: کاهش تنش، تسکین درد، گرم نگه داشتن عضلات و افزایش انعطاف پذیری است.
2. استفاده از کمپرس گرم؛ کاهش درد و افزایش جریان خون
یکی دیگر از روشهای کاهش درد کمر، استفاده از کمپرس گرم است. کمپرس گرم سبب افزایش جریان خون در بدن میشود. افزایش جریان خون انعطاف پذیری عضلات کمر شما را افزایش داده و از طریق انتقال اکسیژن، گلبول‌های سفید، پلاکت‌ها و مواد مغذی ضروری بیشتر به قسمت‌های مختلف بدن، سبب درمان سریع درد دیسک کمر میشود.
3. استفاده از کمربندهای طبی، کاهش حرکت بین بخشهای مهره‌ای
افزایش فشار روی مهره‌های کمر با درد شدید و غیر قابل تحمل همراه است. همانطور که می‌دانید متاسفانه حتی راه رفتن ساده نیز فشار وارده بر کمر شما را افزایش می‌دهد. برای کاهش دامنه حرکتی و فشار روی مهره‌ها، پیشنهاد می‌کنیم از کمربندهای طبی استفاده کنید. دقت داشته باشید! از آنجایی که تنوع و کاربرد کمربندهای طبی مختلف است؛ برای انتخاب مناسب‌ترین کمربند طبی برای دیسک کمر با پزشک خود مشورت کنید.
4. از بالشت و تشک های استاندارد؛ کاهش فشار روی کمر
مورد مهم دیگری که به کاهش دردهای شما کمک می‌کند، استفاده از تشک و بالشت استاندارد است. ارتفاع بالشت تعیین کننده وضعیت قرار گیری مهره‌های ستون فقرات است. تشکها نیز متناسب با خاصیت ارتجاعی خود میزان فشار وارده بر کمر را تنظیم می‌کنند. بهترین تشک برای کمر درد تشک‌های چند لایه، نرم و جنس مموری فوم هستند.
