آیا میزان اثربخشی ویتامینها وابسته به زمان مصرف است؟ بهترین زمان مصرف ویتامین دی چه زمانی است؟ یکی از ویتامینهای ضروری بدن، ویتامین دی است. ویتامین D از نور خورشید و مواد مغذی تامین میشود. از آنجایی که این ویتامین جزء ویتامینهای محلول در چربی است، توصیه میشود که برای جذب بیشتر همراه با غذاهای چرب مصرف کنید. زمان مصرف این ویتامین بستگی به علت تجویز آن دارد. علاوه بر زمان مصرف، دوز مصرف آن نیز برای هر شخص بسیار اهمیت دارد. بنابراین برای بررسی میزان مصرف ویتامین باید آزمایشهای مخصوصی انجام داده و با پزشک متخصص مشورت کنید.
از آنجایی که حدس میزنیم در مورد زمان و نحوه مصرف ویتامین D سوالات زیادی ذهنتان را مشغول کرده، در این سری از مقالات مجله طبی قصد داریم در خصوص بهترین زمان مصرف ویتامین دی و آثار کمبود آن در بدن صحبت کنیم. مانند همیشه مهمان مقاله ما باشید تا در خصوص این موضوع مهم بیشتر بدانید.
آیا مصرف ویتامین وابسته زمان مشخصی است؟
اولین سوالی که باید در ابتدای مقاله به آن اشاره کنیم این است که آیا مصرف ویتامینهای مختلف وابسته به زمان مشخص است؟ در پاسخ این سوال باید اضافه کنیم که مصرف ویتامین در زمان مناسب باعث افزایش جذب و تاثیرگذاری آن میشود و در صورت مصرف آن در زمان دیگر عوارضی در پی نخواهد داشت. برای مثال به افرادی که دچار مشکلات گوارشی هستند، توصیه میشود که در طول روز و پس از مصرف ناهار ویتامینهای خود را مصرف کنند.
علاوه بر این مصرف بعضی از ویتامینها در هنگام استراحت جذب بهتری دارند. به همین دلیل پیشنهاد میگردد اینگونه ویتامینها را قبل از خواب مصرف کنید. با این مقدمه به پاسخ این سوال خواهیم پرداخت که بهترین زمان مصرف قرص کلسیم و ویتامین دی چه زمانی است؟ و اینکه کمبود چه ویتامینی باعث زانو درد میشود؟ آیا بهترین زمان مصرف ویتامین دی قبل از غذا خوردن است یا بعد از آن
بهترین زمان مصرف قرص کلسیم و ویتامین دی چه زمانی است؟
اگر دچار مشکلاتی مانند پوکی استخوان باشید، احتمالا پزشک متخصص برای شما مصرف ویتامین دی و کلسیم را تجویز کرده است. مصرف این ماده باید در مدت زمان مشخص و با دوز مشخصی باشد. میزان مصرف ویتامینها به عواملی مانند: سن، جنسیت، میزان ویتامین در بدن و وضعیت سلامتی فرد بستگی دارد. مصرف بیش از حد ویتامینها باعث بروز عوارض شدید و حتی جبران ناپذیر میشود.
برای بررسی بهترین مصرف ویتامین دی باید به مکانیسم تاثیر گذاری این ویتامین توجه کنید. عملکرد ویتامین دی با هورمون ملاتونین که در تنظیم ریتم شبانه روز دخالت دارد، در تداخل است. یعنی زمانی که میزان ویتامین دی در بدن افزایش پیدا میکند، مقدار تولید و ترشح هورمون ملاتین کاهش پیدا کرده و فرد دچار عوارضی مانند بی خوابی میشود. به همین دلیل اگر جزء افرادی هستید که اغلب دچار بی خوابی میشوید، توصیه میشود این ویتامین را در طول روز و پس از مصرف وعدههای غذایی (جلوگیری از مشکلات گوارشی) مصرف کنید.
تعیین زمان مصرف داروها بسیار مهم است. به همین دلیل قبل از مصرف بهترین قرص برای درد سیاتیک یا هر مشکل دیگری با پزشک خود مشورت کنید.
تاثیر زمان مصرف قرص کلسیم و ویتامین دی بر هورمون پاراتیروئید
در مقابل در بررسیهای متعدد مشخص شد که مصرف ویتامین دی سبب جلوگیری از ترشح هورمونی به نام هورمون پاراتیروئید (پاراتورمون) میشود. هورمون پاراتورمن در طول شب ترشح شده و سبب کنترل سطح کلسیم خون میشود. چنانچه ترشح این هورمون بیش از حد مجاز باشد، به دلیل افزایش میزان کلسیم در خون (از طریق تجزیه استخوان) و کاهش املاح معدنی (مانند کلسیم) سبب بروز بیماری پوکی استخوان میشود. پزشکان برای کاهش تاثیر هورمون پاراتورمون توصیه میکنند که بیماران دارای مشکلات استخوانی، ویتامین دی و کلسیم را شبها پس از مصرف شام مصرف کنند.
بنابراین زمان مصرف ویتامین دی و کلسیم بستگی به وضعیت سلامتی شما و نظر پزشک دارد. در صورتی که پس از استفاده ویتامین دی دچار اختلال خواب شدید، با پزشک خود صحبت کنید تا در صورت لزوم برای شما داروهای خواب آور تجویز گردد.
نکته: بالاترین دوز ویتامین D در کپسولهای ژلهای ۵۰۰۰۰ تایی است. در صورتی که کمبود ویتامین دی در حد چند واحد باشد؛ کپسول ویتامین دی هفته و حتی ماهی یک مرتبه تجویز میشود؛ اما در صورت کمبود شدید ویتامین، این مکمل هفتهای سه مرتبه برای اوایل صبح تجویز میشود.
چرا ویتامین دی را باید پس از صرف غذاهای چرب مصرف کرد؟
به طور کلی از لحاظ ساختار و قابلیت حل شوندگی دو نوع ویتامین محلول در آب و محلول در چربی وجود دارد. ویتامینهای محلول در چربی شامل ویتامین: K,E,A,D هستند. ویتامینهای محلول در آب نیز شامل سایر انواع ویتامینها مانند: C و B است. ویتامین های محلول در چربی قابلیت حل شوندگی در آب را ندارند. بنابراین از آنجایی که ویتامین D جزء ویتامین های محلول در چربی است؛ برای هضم بهتر و کمک به گوارش به سریع توصیه میشود آن را پس صرف غذاهای دارای چربی مصرف فرمایید.
میزان نیاز بدن به ویتامین دی چقدر است؟
میزان نیاز بدن به ویتامین دی به سن، وضعیت بدن و نظر پزشک شما بستگی دارد. به طورکلی گفته میشود زنان باردار، سالمندان، ورزشکاران، افرادی که در مناطق جغرافیایی سرد زندگی میکنند و افراد مبتلا به بعضی از بیماریها و دارای رژیم غذایی نادرست در معرض کمبود ویتامین D قرار دارند. برای تعیین میزان ویتامین D در بدن لازم است آزمایش مخصوص انجام دهید. چنانچه نتایج آزمایش نشان داد که دچار کمبود این ویتامین هستید، مطابق سطح نیاز بدن (برحسب جدول زیر) مکمل ویتامین تجویز میشود.
جدول مقدار نیاز بدن به ویتامین D براساس سن افراد
سن |
مقدار نیاز بدن به ویتامین D |
تولد تا 12 ماهگی |
10 میکروگرم |
1 تا 13 سالگی |
15 میکروگرم |
14 تا 18 سالگی |
15 میکروگرم |
19 تا 70 سالگی |
15 میکروگرم |
بالای 70 سالگی |
20 میکروگرم |
زنان باردار و شیرده |
15 میکروگرم |
نکته: در نظر داشته باشید که مصرف بیش از حد ویتامین D با عوارض شدیدی مانند: ضعف عضلانی، مسمومیت، درد استخوان و مشکلات کلیوی همراه است.
بهترین زمان مصرف ویتامین دی و فولیک اسید
بهترین زمان مصرف ویتامین دی و فولیک اسید بعد از صرف غذا است. با این حال برای افزایش اثر بخشی پیشنهاد میشود که این ویتامینها را بعد از میوهها و غذاهای حاوی آهن و ویتامین C مانند: اسفناج، کلم، بروکلی، آووکادو، میوه های سیتراته و تخم مرغ استفاده کنید. از آنجایی که مکمل فولیک اسید محلول در آب است؛ برای جذب بهتر باید با یک لیوان پر آب مصرف کنید.
بهترین زمان مصرف ویتامین دی در بارداری
بهترین زمان مصرف ویتامین دی در بارداری با دوز ۱۰۰۰ صبح ها پس از صرف صبحانه و یا ظهرها پس از ناهار است. از آنجایی که مادران باردار به دلیل تغییرات هورمونی دچار اختلال خواب هستند؛ توصیه نمیشود که ویتامینهای خود را قبل از خواب مصرف کنند.
بهترین زمان مصرف شربت ویتامین دی برای کودکان
از آنجایی که کودکان به دلیل افزایش رشد قدی نیاز بیشتری به ویتامینها و مکملهایی مانند: کلسیم، ویتامین D، فسفر و پتاسیم دارند؛ باید والدین توجه زیادی به مقدار دوز و زمان مصرف آن داشته باشند. عدم توجه به مصرف این مکملها منجر به اختلالات رشد میشود. مقدار مصرف ویتامین D برای کودکان ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ واحد در روز است. بهترین زمان مصرف شربت ویتامین دی برای کودکان پس از صرف غذا است.
کمبود چه ویتامینی باعث زانو درد میشود؟
در هنگام زانو درد بسیاری از افراد در درجه اول فکر میکنند که علت آن کار زیاد، افزایش وزن بدن، تجزیه استخوانها و پوسچر نامناسب بدن است. این باور صحیح است. با این حال در مواردی نیز مقصر اصلی زانو درد مداوم با وجود استراحت و کار سبک، کمبود ویتامین است. مهمترین ویتامینهایی که در بروز پوکی استخوان و زانو درد موثر هستند؛ شامل: ویتامینE، A، D، C و K است. این ویتامینها دارای آثاری مانند: کمک به غضروف سازی، آنتی اکسیدان، تقویت بینایی و کمک به عملکرد صحیح بدن است.
علاوه بر ویتامین ها، کمبود مواد معدنی مانند: کلسیم و منزیم نیز در بروز دردهای استخوانی موثر هستند. مطالعات ثابت کردهاند که کمبود منیزیم و درد پا ارتباط مستقیمی با یکدیگر دارند. همانطور که میدانید مهمترین عوارض بیماریهایی مانند: آرتریت و روماتیسم التهاب است. بنابراین مصرف ماده معدنی منیزیم به دلیل خاصیت ضد التهابی در تسریع روند درمان شما موثر است.
بهترین زمان تزریق آمپول ویتامین دی
آمپول ویتامین دی در مواردی تجویز میشود که فرد دچار کمبود شدید (عبارت deficient در نتیجه آزمایش) این ویتامین بوده و یا اینکه به دلایل گوارشی قادر به تحمل مکمل نیستند. از آنجایی که در فصلهای سرد سال دریافت ویتامین D توسط بدن بسیار کاهش پیدا میکند؛ پزشکان آمپول ویتامین دی را اغلب در فصلهای سرد سال مانند: پاییز و زمستان تجویز میکنند. آمپول ویتامین دی در دورههای سه تا شش ماهه تجویز میشود.
بهترین زمان مصرف ویتامین دی برای مردان
شرایط و زمان مصرف ویتامین دی برای مردان همانند زنان است. این جمله بدان معناست که در صورت نداشتن اختلالات خواب توصیه میشود مکمل خود را شبها پس از صرف شام مصرف کنند. در صورت وجود اختلال خواب، بهترین زمان مصرف ویتامین دی صبح پس از صرف صبحانه است. مقدار مورد نیاز ویتامین دی در مردان 10 میکروگرم در روز است. براساس محاسبه واحدهای بین المللی، 10 میکروگرم ویتامین دی معادل ۴۰۰ واحد است.