گردن درد و شانه درد، حسی ناخوشایند که گویی باری سنگین و دائمی بر دوش ماست. بسیاری از ما این درد را تجربه کرده‌ایم؛ گاهی پس از یک روز کاری طولانی و خیره شدن به مانیتور، و گاهی بی‌آنکه دلیلش را بدانیم از خواب بیدار می‌شویم و گردنمان خشک و دردناک است. اما چرا این دو درد اغلب با هم سراغ ما می‌آیند؟ و مهم‌تر از آن، چگونه می‌توانیم علت درد پشت گردن و شانه را پیدا کرده و به آن پایان دهیم؟
در این مقاله از وبسایت مجله طبی، ما به عنوان یک راهنمای پزشکی دلسوز، قدم به قدم شما را با زبان ساده اما دقیق، با تمام علت‌های درد پشت گردن و شانه آشنا می‌کنیم. از تنش‌های عضلانی روزمره گرفته تا شرایط پزشکی که نیاز به توجه بیشتری دارند. همچنین، روش‌های درمانی کاربردی و حرکات ورزشی مؤثری را به شما آموزش می‌دهیم تا بتوانید این درد را در خانه مدیریت کرده و از بازگشت آن پیشگیری کنید.
تصور کنید گردن و شانه‌های شما توسط شبکه‌ای هوشمند از عضلات و اعصاب به هم متصل هستند. مهم‌ترین عضله در این شبکه، عضله ذوزنقه‌ای است؛ یک عضله بزرگ و بادبزنی شکل که از پایه جمجمه شروع شده، به شانه‌ها می‌رسد و تا وسط کمر ادامه دارد. عضله دیگری به نام بالابرنده کتف؛ نیز جمجمه را به استخوان کتف متصل می‌کند.
وقتی یکی از این عضلات به دلیل استرس یا وضعیت بدنی نامناسب دچار تنش و گرفتگی می‌شود، مانند یک طناب کشیده شده، درد را به نقاط دیگر این شبکه، یعنی شانه و حتی بین دو کتف منتقل می‌کند. به همین دلیل است که علت درد پشت گردن و شانه، اغلب یک داستان مشترک دارند. مقاله مرتبط: تفاوت آرتروز گردن و دیسک گردن
درد در این ناحیه می‌تواند با علائم دیگری همراه باشد که به تشخیص علت درد پشت گردن و شانه کمک می‌کنند:
در ادامه به بررسی دلایل اصلی علت درد پشت گردن و شانه و روش‌های مدیریت هرکدام می‌پردازیم.
این شایع‌ترین علت درد پشت گردن و شانه است. عضلات گردن و شانه ما مانند کش‌هایی هستند که اگر بیش از حد یا در وضعیت نادرست کشیده شوند، خسته و دردناک می‌شوند.
دلایل: ساعت‌ها کار با کامپیوتر (قوز گردن)، نگاه کردن طولانی به موبایل، استرس و اضطراب، یا حتی خوابیدن در وضعیتی نامناسب.
وقتی سر خود را به جلو خم می‌کنید (مثلاً برای کار با لپ‌تاپ)، به ازای هر چند سانتی‌متر، وزنی معادل چند کیلوگرم به مهره‌های گردن شما اضافه می‌شود. این فشار مداوم، ساختارهای گردن را فرسوده می‌کند.
دلایل: قوز کردن هنگام نشستن یا ایستادن، استفاده از بالش نامناسب.
بین مهره‌های گردن، بالشتک‌های نرمی به نام دیسک وجود دارد. اگر این دیسک‌ها به دلیل فشار یا آسیب دچار بیرون‌زدگی (فتق) شوند، می‌توانند به ریشه‌های عصبی که به سمت دست‌ها می‌روند فشار بیاورند.
علائم: درد تیز و تیرکشنده که به شانه، بازو و دست‌ها منتشر می‌شود. اغلب همراه با گزگز و مور مور شدن دست یا ضعف در عضلات بازو است.
آرتروز به معنای ساییدگی و فرسایش مفاصل است. با افزایش سن، غضروف‌های بین مهره‌های گردن تحلیل رفته و ممکن است خارهای استخوانی ایجاد شوند که فضا را برای اعصاب تنگ‌تر می‌کنند.
علائم مشخص: درد و خشکی مزمن در گردن که معمولاً صبح‌ها بدتر است و با فعالیت بهبود می‌یابد. ممکن است صدای کلیک یا ساییدگی هنگام حرکت گردن شنیده شود.
تصادفات رانندگی، سقوط از ارتفاع یا ضربه‌های ورزشی می‌توانند باعث حرکت ناگهانی و شدید سر و گردن شوند. این آسیب که به ویپلش معروف است، به لیگامان‌ها و عضلات گردن آسیب می‌زند.
علائم: درد و سفتی گردن که معمولاً ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از حادثه شروع می‌شود، سردرد، سرگیجه و درد شانه.
روش‌های درمان:
در این حالت، اعصاب یا عروق خونی در فضای بین ترقوه و دنده اول فشرده می‌شوند. علائم آن (درد شانه و گزگز دست) می‌تواند با دیسک گردن اشتباه گرفته شود.
یک بیماری مزمن که باعث درد گسترده در نقاط مختلف بدن، خستگی شدید و مشکلات خواب می‌شود. گردن و شانه از نقاط شایع درد در این بیماران هستند. بیشتر بدانید: راهنمای درمان سریع درد پشت سر و گردن؛ از تسکین فوری تا پیشگیری
این موارد نادر هستند اما درد مداوم، پیشرونده و شدیدی ایجاد می‌کنند که با استراحت بهبود نمی‌یابد و ممکن است با علائمی مانند تب، کاهش وزن بی‌دلیل یا تعریق شبانه همراه باشد.
بله، گاهی اوقات محل درد می‌تواند یک سرنخ مهم باشد. در حالی که بسیاری از علل عضلانی-اسکلتی (مانند آرتروز گردن یا کشیدگی) می‌توانند در هر دو سمت رخ دهند، دردهای ارجاعی (دردهایی که منشأ آن‌ها عضو دیگری است) معمولاً الگوی خاصی دارند.
نکته مهم: تفاوت درد قلبی با علت درد پشت گردن و شانه در این است که درد قلبی معمولاً با فعالیت تشدید شده و با علائمی مانند تنگی نفس، فشار در قفسه سینه، سرگیجه یا عرق سرد همراه است.
در شرایط زیر، درد شما علائم گردن درد خطرناک را نشان می‌دهد و نیاز به بررسی فوری پزشکی دارد:
یک پزشک ماهر ابتدا با دقت به داستان شما گوش می‌دهد و سپس معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. او دامنه حرکتی، قدرت عضلات و رفلکس‌های شما را بررسی می‌کند. در صورت لزوم، از ابزارهای تشخیصی زیر استفاده خواهد کرد:
خبر خوب این است که بسیاری از دردهای گردن و شانه، با روش‌های خانگی و درمان سریع گردن درد بهبود می‌یابند.
این حرکات را به آرامی و بدون ایجاد درد شدید انجام دهید. هر حرکت را برای 15-20 ثانیه نگه دارید.
صاف بنشینید و بدون خم کردن گردن، چانه خود را مستقیم به سمت عقب ببرید، طوری که غبغب ایجاد شود. این حرکت عضلات عمقی گردن را تقویت می‌کند.
صاف بنشینید و به آرامی سر خود را به سمت شانه راست خم کنید، گویی می‌خواهید گوشتان را به شانه برسانید. با دست راست می‌توانید به آرامی فشار را بیشتر کنید. برای سمت دیگر تکرار کنید.
به آرامی سر خود را به سمت راست بچرخانید و برای چند ثانیه نگاهتان را ثابت نگه دارید. سپس به مرکز بازگشته و برای سمت چپ تکرار کنید.
سر خود را حدود 45 درجه به راست بچرخانید و سپس به آرامی چانه را به سمت زیر بغل خود نزدیک کنید. این کشش را در پشت گردن سمت چپ احساس خواهید کرد.
صاف بنشینید یا بایستید. شانه‌های خود را عقب داده و استخوان‌های کتف را به هم نزدیک کنید. گویی می‌خواهید یک مداد را بین آن‌ها نگه دارید.
مقاله پیشنهادی: بهترین حالت خوابیدن برای دیسک گردن: راهنمای رهایی از درد و داشتن خوابی آرام
اگر درمان‌های خانگی کافی نبود، پزشک ممکن است گزینه‌های زیر را پیشنهاد دهد:
درمان بستگی به علت درد پشت گردن و شانه دارد در صورتی که علت درد گردنتان وضعیت نامناسب بدنی وگرفتگی عضلات باشد با توجه به روش های درمانی گفته شده در بالا می توان آن را درمان کرد، همچنین برای تسکین این علائم می‌توانید از گردن بند تاندونک که همزمان یک گردنبد طبی و درمانی است استفاده کنید.
برای تسکین سریع، یک کیسه آب گرم یا دوش آب گرم (به مدت 15 دقیقه) بسیار مؤثر است. سپس یک حرکت کششی ملایم مانند کشش گوش به شانه را به آرامی انجام دهید. مصرف یک مسکن بدون نسخه مانند ایبوپروفن (در صورت نداشتن منع مصرف) نیز می‌تواند کمک‌کننده باشد.
بهترین حالت، خوابیدن به پشت یا به پهلو است. از خوابیدن روی شکم خودداری کنید زیرا گردن شما در تمام طول شب در حالت چرخش باقی می‌ماند. از بالشی استفاده کنید که ارتفاع مناسبی داشته باشد و فضای خالی بین گردن و تشک را پر کند.
بله، قطعاً. هنگام استرس، ما به طور ناخودآگاه عضلات شانه و گردن (به‌ویژه عضله ذوزنقه‌ای) را منقبض می‌کنیم. این تنش مداوم، علت درد پشت گردن و شانه است. تمرینات آرام‌سازی مانند تنفس عمیق و مدیتیشن می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد.
اگر درد شما شدید است، پس از یک هفته مراقبت خانگی بهتر نشده، با علائم عصبی (گزگز، ضعف) همراه است، یا با علائم خطرناک (تب، تنگی نفس) بروز کرده است، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
